ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ κ. ΗΛΙΑ ΘΕΟΦΙΛΑΚΗ, Chevalier des Arts et des Lettres

ΕΝΟΤΗΤΑ "ΚΟΥΚΛΕΣ" Μια θεώρηση "γραφέων οδός, ιθεία και σκολιή, ευθύς και πολύστροφος ο δρόμος των ζωγράφων",

δηλώνει ο εφτασφράγιστος Ηράκλειτος. Αυτός ο συμπυκνωμένος ορισμός, θαρρώ ν' αρμόζει στη διαδρομή, όπου θελκτικά και έμμονα, καιρό τώρα, ξετυλίγει το έργο της η κ. Φωτίκα Καρδούλη.

Άψογη εκτέλεση, χρωματισμοί έξυπνα κι αισθαντικά πλεγμένοι* "αντικείμενα" με πλούσιους συμβολισμούς κι αναφορές ποικίλες• ένα διαρκές "πήγαινε-έλα" μεταξύ εσωτερικής και καθημερινής ζωής.

Υπάρχει στο έργο της έντονη διάθεση, ύφος ακτινοβόλο και δύναμη μετρημένη - ένα ευφρόσυνο αφήγημα, που με λεπτότητα επεξεργάζεται η κ. Φωτίκα Καρδούλη. Και σε αντίστιξη, σαν υπόμνηση, απεικονίζει με τρόπο εμβληματικό, επίμαχα ζητήματα κι εφιαλτικά ενδεχόμενα που βαραίνουν το ψυχικό κλίμα του καιρού μας: μορφές κι σχηματισμοί ανεπίλυτοι, παγιδευμένοι, ανάμεσα στη σκληρή πραγματικότητα και στην απόπειρα φανταστικής φυγής.....

Όλα αυτά ελκύουν, πέραν και σίγουρα, ερεθίζουν μάτι και μυαλό. Η κ. Φωτίκα Καρδούλη, λέω, με πολύτροπη και πολύχρονη τέχνη "συλλέγει" και "εκπέμπει" βιώματα της εποχής, εξ' ού συχνά διάλογος με τον θεωρό και κάποια έργα της.

Τα προτερήματα και τα επιτεύγματά της δεν άφησαν αδιάφορους κριτές και φίλους της ζωγραφικής. Πολλοί οι ειδικοί που ανάλυσαν και θαύμασαν την προσφορά της...

Εκείνο όμως που θέλω να στοχεύσω, γύρω από ορισμένα τεχνάσματα, ορισμένα ευρήματα της ζωγράφου, και τούτο, από την σκοπιά - το παρατηρητήριο- του σημερινού Τεχνοπολιτισμού, (Technoculture), είναι ότι σ' αυτόν τον ορίζοντα κινείται η ευαισθησία μου και αντλώ δύναμη και έμπνευση για ένα κόσμο διαφορετικό, που καθημερινά και γρήγορα, πραγματοποιείται σε κλίμακα πλανητική. Όλοι πια γνωρίζουμε - κάτι που ίσως θέλουμε ν' αγνοούμε - το πόσο οι τεχνοεπιστήμες αναπλάθουν, ριζικά, τις βασικές αναφορές και μαζί την έννοια τόσο του πολιτισμού, όσο και του Ανθρώπου.....

Αλλά εκείνο που με συναρπάζει σ' ένα πίνακα, ξέχωρα από Σχολές και θεωρητικά πλαίσια, που πιθανόν να ευλόγησαν την γέννησή του - είναι όταν ο καλλιτέχνης, θεληματικά, φαίνεται να εκδηλώνει κάποια συμμετοχή στον τωρινό καιρό. Η παραμικρή συμβολή, θετική ή αρνητική, σ' αυτήν την χωρίς προηγούμενο Μεταλλαγή, είναι φωνή συνείδησης- φωνή φόβου ή ελπίδας-δηλαδή, παρότρυνση για εγρήγορση.

Δεν ήταν τυχαίο που η γνωριμία με το έργο της κ. Φωτίκας Καρδούλη, έγινε χάρη στη συνάντησή μου με τις "Κούκλες". Αυτά τα παράδοξα όντα - ημιτελή; ακρωτηριασμένα; -ανθρώπινα ρομπότ που ίσως ζητούν άνοιγμα, κάποιαν απελευθέρωση... Μελλοντικές υπάρξεις που χαράζουν αλλεπάλληλους συνειρμούς, απορίας και ιδεών, διαταράζοντας την ουσία των πραγμάτων.

- Κούκλες γυναικείες - γυμνές, σε μέγεθος φυσικό, κι ολονών τα χέρια κομμένα...

Οι χρωματισμοί τονίζουν εδώ, πότε τρυφερά -σχεδόν στοργικά- πότε πένθιμα το δίσημο μήνυμα της ζωγράφου: σε κάθε κίνδυνο και μια μορφή ελπίδας.

Πέρα από κάθε απεικόνιση σαν δεύτερο φόντο - ευρύνεται ακάθεκτα το νοητικό πεδίο: τόσα πολλά είναι τα στοιχεία - λες ψηφιδωτά- που συγκάλεσε στη συγκρότησή τους, η ζωγράφος Φωτίκα Καρδούλη.

Με πρόβλεψη και τόλμη, πέτυχε ν' αναρτήσει το "σήμα κατατεθέν", μιας εποχής, σε πλήρη μετάλλαξη. Οι "Κούκλες" λειτούργησαν σε μένα ωσάν το μεγάλο νύγμα, η νύξη που μ' άγγιξε, μ' έθιξε": Το καίριο σημείο - punctum, (καίριο = κάτι που συντελείται σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο σημαδιακό) τα δυό χαρακτηριστικά, εδώ σημαίνουν - "επιπίπτουν" θα έλεγα στην γυναίκα.

Υπάρχει πιο "καίρια" οντότητα από τη γυναίκα σήμερα; Η δύναμη που ανεβαίνει- στόχος κοινωνικής, θρησκευτικής άρνησης- όμηρος αιματοβαμμένος σε πολλούς τόπους στην υφήλιο... Και ταυτόχρονα MATRIX ενός κόσμου, σε ιλιγγιώδη εξέλιξη, τραυματισμένου και όμως ελπιδοφόρου. Στα δρώμενα του Τεχνοπολιτισμού, ο χώρος της γυναίκας προσφέρει, ή μάλλον επιβάλλει, νέες μορφές ύπαρξης και φυσικά νέους τρόπους ζωής και Τέχνης.

Ο χώρος αυτός κυοφορεί άπειρα έμβρυα κάθε λογής, αφάνταστα, για την ώρα τα πιο πολλά.

Όσο για τα κομμένα χέρια, πέρα από τον φρικτό συμβολισμό της ακρωτηριασμένης ανά τον κόσμο γυναίκας, συνειρμικά κατ' αντίθεση, παραπέμπει στην εικονική πραγματικότητα και στον αυξημένο άνθρωπο l’ home augmente - και σε άλλες δυνατότητες του Τεχνοπολιτισμού.

Η κ. Φωτίκα Καρδούλη, με τις "Κούκλες" ΘΕΜΑ υπεύθυνο και εντυπωσιακό, καταθέτει -μαρτυράει- για τον σύγχρονο, δικό μας καιρό, όπου η γυναίκα πληρώνει ακόμα το βαρύ τίμημα σε ζοφερά κατάλοιπα και που ταυτόχρονα θυμίζει όλες τις απελευθερωτικές δυνατότητες μιας ιστορικής καμπής.

Προσωπικά, ευχαριστώ την ζωγράφο γι αυτό το "ΘΕΜΑ".

Ηλίας Θεοφιλάκης

ΙΔΡΥΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

CETEC. PARIS-DEAUPHIN 

Chevalier des Arts et des Lettres

Παρίσι-Σεπτέμβριος 2015